AB ülkeleri Rusya’dan ithal edilen petrolü yüzde 90 azaltacak
AB Komitesi Lideri Ursula von der Leyen, Brüksel’de yapılan AB Başkanlar Doruğunda, Ukrayna’ya saldırısı nedeniyle Rusya’ya petrol yaptırımı uygulama konusunda mutabakata vardıklarını duyurdu. Von der Leyen, toplumsal medyadaki açıklamasında, “Bu mutabakat Rusya’dan AB’ye petrol ithalatını yıl sonuna kadar yaklaşık yüzde 90 azaltacak” sözünü kullandı.
AB Kurulu Lideri Charles Michel de tekrar toplumsal medyadan yaptığı açıklamada, ölçü konusunda farklı bir oran vererek Rusya’dan petrol ithalatının üçte iki azalacağını belirtti. Rusya’nın savaş için kullandığı “ciddi gelir kaynağının” azalacağını kaydeden Michel, bu ülkeye baskıyı sürdüreceklerini vurguladı.
Sberbank SWIFT’ten çıkarılacak
Michel, ayrıyeten bu gece AB başkanlarının uzlaştığı 6. yaptırım paketinde Rusya’nın en büyük bankalarından Sberbank’ın para transfer sistemi SWIFT’ten çıkarılmasının ve Rusya devlet televizyonlarının yasaklanmasının da bulunduğunu bildirdi. AB ülkeleri, yaptırım paketinin dışında Ukrayna’nın likidite gereksiniminin G7 ülkeleriyle birlikte karşılanması için de muahedeye vardı.
Michel, AB’nin bu hedefle Ukrayna’ya 9 milyar euro hibe etmeye hazır olduğunu ve Ukrayna’nın yine inşasını destekleyeceklerini belirtti.
6’ncı yaptırım paketi
Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkelerin başkanları, yıl sonuna kadar Rusya’dan petrol ithalatının yüzde 90’ına yasak getirecek 6’ncı yaptırım paketi konusunda mutabakat sağladı. AB Kurulu Lideri Ursula von der Leyen ve AB Kurulu Lideri Charles Michel, Brüksel’de gerçekleştirilen AB Önderler Doruğu’nun birinci gün oturumlarının akabinde basın toplantısı düzenledi.
“Liderlerin 6’ncı yaptırım paketi üzerinde prensipte mutabakatlarına çok sevindim” diyen von der Leyen, yıl sonuna kadar Rusya’dan petrol ithalatının yüzde 90’ına yasak getirileceğini söyledi. Von der Leyen, Rusya’dan boru çizgisiyle sağlanan yüzde 10 oranındaki petrol konusunu ileride tekrar değerlendireceklerini söz etti.
AB’nin Rusya’dan petrol ithalatının 3’te 2’sini deniz yoluyla, 3’te 1’inin de boru çizgisiyle gerçekleştiğini anımsatan von der Leyen, Druzhba boru çizgisinin kuzey kısmının Polonya ve Almanya’ya, güney kısmının da Macaristan ve Slovakya’ya Rus petrolünü sağladığını anlattı.
Von der Leyen, Polonya ve Almanya’nın sözkonusu boru sınırından petrol ithal etmeyecekleri tarafında beyanları olduğuna işaret ederek, böylelikle uygulanacak yaptırımların Rus petrolünün yüzde 90’ını kapsayacağını belirtti.
Druzhba’nın güney kısmının Avrupa’ya yüzde 10’luk petrol sevkiyatı yaptığını söz eden von der Leyen, “Bunun şimdilik yaptırımlardan muaf tutulması konusunda mutabık kaldık”
AB Kurulu Lideri Michel de, Ukrayna’nın finansal dayanağa gereksinimi olduğuna dikkati çekerek, “AB Kurulu, 9 milyar avroluk makro finansal takviyesi onayladı” diye konuştu. AB’nin Ukrayna’ya takviye vermesinin değerine işaret eden Michel, bunun güçlü bir siyasi ileti manası taşıdığını belirtti.
Sonuç bildirgesi
AB Önderler Tepesi akabinde yayımlanan sonuç bildirgesinde, AB’nin Rusya ve Belarus’a baskıyı artırmakta kararlı olduğu kaydedildi. “AB Kurulu, bütün ülkeleri AB yaptırımlarına ahenk sağlamaya çağırıyor” tabiri kullanılan bildirgede, yaptırımları aşmaya yahut Rusya’ya diğer yollarla yardım etmeye yönelik her türlü teşebbüsün durdurulması istendi. Bildirgede, Rusya’ya yönelik 6’ncı yaptırım paketinin ham petrol ve öbür petrol eserlerini de kapsayacağı kaydedildi.
Boru çizgisi ile gönderilen ham petrol için ise süreksiz bir “istisna” uygulanacağına işaret edilen bildirgede, Rus fosil yakıtlarına olan bağımlılığı etaplı olarak sona erdirmekle ilgili çalışmaların hızlandırılacağı belirtildi. Bildirgede, petrol konusunda ani arz kesintileri durumunda, arz güvenliğini sağlamak için acil tedbirler alınacağına dikkat çekilerek, AB Kurulu’nun boru çizgisiyle sağlanan ham petrol için uygulanan süreksiz istisna konusuna mümkün olan en kısa müddette geri döneceği belirtildi. Rusya-Ukrayna savaşının kınandığı bildirgede, Rusya’dan sivillere ve altyapıya yönelik akınları derhal durdurması istendi
Bildirgede, Rusya’ya Ukrayna topraklarından derhal ve şartsız olarak geri çekilme daveti yapıldı. “AB insani yardım, likidite ve yine yapılanma gereksinimlerinin karşılanması hedefiyle Ukrayna’ya dayanak sağlamaya devam edecektir” sözü kullanılan bildirgede, AB ülkelerinin savaştan kaçan milyonlarca mülteciye muhafaza sağladığı anımsatıldı. Bildirgede, AB Komitesi’nden sözkonusu mültecilere takviye sağlamak için yeni teşebbüsler hazırlaması istendi. AB’nin acil likiditeye muhtaçlığı olan Ukrayna hükümetini desteklemeye devam edeceğine işaret edilen bildirgede, “AB, Ukrayna’ya 2022’de 9 milyar euroya kadar yeni istisnai makro-finansal yardım vermeye hazır” sözü kullanıldı.
Macaristan’ın tavrı
AB Komitesinin yaklaşık bir ay evvel hazırladığı 6’ncı yaptırım paketi teklifinde Rusya’dan ham petrol tedarikinin 6 ayda, rafine eser tedarikinin de yıl sonuna kadar evreli olarak kaldırılması yer alıyordu. Macaristan başta olmak üzere birtakım üye ülkeler petrol ithalatı yasağına karşı çıkıyordu. Macaristan, Slovakya ve Çekya’ya Rusya’dan petrol ithalatında ek müddet tanındı. Buna karşın Macaristan güç arz güvenliği büsbütün sağlanana kadar ithalatın büsbütün kesilmesine karşı çıkıyordu.
Macaristan Başbakanı Viktor Orban, dün gerçekleştirilen AB Önderler Tepesine girişinde, AB Kurulunun kendilerine müracaattan teklif hazırladığını ve “sorumsuzca davrandığını” ve “Enerji konusunun çocuk oyuncağı olmadığını” söylemişti. Tepe sonrası toplumsal medya hesabından görüntü paylaşan Orban, mutabakat kapsamında Rusya’dan boru çizgisi petrolünün yaptırımlardan muaf tutulmasının Macaristan’daki güç arz güvenliğini sağlayacağını ve fiyatlarını düşük tutacağını açıkladı.
Sözkonusu paketle Macaristan, petrol yaptırımlarından muafiyet almış oldu. AB petrol gereksiniminin yaklaşık yüzde 25’ini, doğal gazının da yüzde 40’ını Rusya’dan sağlıyordu.
