Kuzey Kore’ye yaptırıma Çin ve Rusya’dan veto
Çin ve Rusya, Kuzey Kore’ye balistik füze denemeleri nedeniyle yaptırımların artırılmasını isteyen Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu (BMGK) karar tasarısını veto etti. ABD’nin Kuzey Kore’ye yaptırımların artırılmasını teklif ettiği tasarı 15 üyeli BMGK’de oylandı.
İhracatın düşürülmesini öngören karar
Kuzey Kore’ye yıllık ham petrol ihracatının 1 milyon varil azaltılarak 3 milyon varile düşürülmesini, rafine petrol ihracatının ise 125 bin varil azaltılarak 375 bin varile düşürülmesini öngören karara 13 ülke takviye verirken Çin ve Rusya tasarıyı veto etti.
Daimi üyelerden veto
BMGK’de bir tasarının kabul edilmesi için 15 üyeden en az 9’unun lehte oy vermesi ve daimi üyeler ABD, Rusya, Çin, İngiltere ve Fransa’dan rastgele birinin veto yetkisini kullanmaması gerekiyor.
Tasarı ne içeriyor?
Kuzey Kore’ye tütün ve tütün mamulleri ihracatının yasaklanmasını öngören tasarı, Kuzey Kore’nin mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların damıtılmasından elde edilen eserlerinin ihracatını da yasaklamayı hedefliyordu.
Tasarıyla birebir vakitte Kuzey Kore istihbaratıyla bağlı olduğu belirtilen bilgisayar korsanı ”Lazarus Group”un mal varlıklarının dondurulması da öngörülüyordu.
Yılbaşından bu yana 6 kıtalararası balistik denemesi
ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Linda Thomas Greenfield, oylama öncesi yaptığı açıklamada, Kuzey Kore’nin bu yılın başından beri 6 kıtalararası balistik füze deneyerek ve kitle imha silahlarını geliştirerek memleketler arası barış ve güvenliği tehdit ettiğini söyledi.
‘Yaptırımlar gerginliği artırır’
Çin’in BM Daimi Temsilcisi Zhang Jun, yeni yaptırımların Covid-19 salgınıyla başa çıkmaya çalışan Kuzey Kore üzerinde insani sonuçları olacağını belirterek, ek yaptırımların sorunu çözmek yerine gerginliği daha da artıracağını söz etti.
‘Düşmanca tutum’ eleştirisi
Rusya’nın BM Daimi Temsilcisi Vassily Nebenzia ise ABD’yi diyalog yerine yaptırımları ve Kuzey Kore’ye karşı ”düşmanca” tavır sergilemeyi seçmekle suçladı.
BMGK, nükleer programı nedeniyle Kuzey Kore’ye 2006’dan bu yana ekonomik ve askeri yaptırımlar uyguluyor.
Rusya ve Çin, BM Genel Konseyi’nin 26 Nisan’da aldığı karar doğrultusunda ilerleyen günlerde Kuzey Kore’ye yaptırımların artırılmasını veto etme kararlarını 193 üyeli Genel Kurul’da savunmak zorunda kalacak.
Ne olmuştu?
BM Genel Şurası, global barışın garantörleri olması beklenirken veto haklarıyla birden fazla vakit BM Güvenlik Kurulunu fonksiyonsuz hale getiren daimi 5 üye ABD, Çin, Rusya, İngiltere ve Fransa’ya veto kullanımda ”hesap soracak” bir karar almıştı.
